Είμαστε μια γενιά γονιών που κατά κάποιο τρόπο είμαστε εξαρτημένοι από την τεχνολογία σε μεγάλο βαθμό. Εχετε αναρωτηθεί αν αυτή η εξάρτηση μάς από τα κινητά και γενικά από την τεχνολογία, επηρεάζει τη ζωή των παιδιών μας; Εάν την επηρεάζει, πώς μπορούμε να το διορθώσουμε; Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερα.
Είμαστε μια γενιά που έχουμε δει ολοκληρωτικά το ξύπνημα της ψηφιακής εποχής. Καθημερινά βλέπουμε και ζούμε όλα τα θαύματα της τεχνολογίας και εξαρτόμαστε όλο και περισσότερο από αυτά. Ωστόσο, για σκεφθείτε λίγο, τα κινητά και τα gadget μήπως μας απομακρύνουν από τα παιδιά μας; Μήπως η τεχνολογία σκοτώνει την «ανθρώπινη» πλευρά της ανατροφής των παιδιών;
Ένα συνηθισμένο γεύμα υπάρχει στο τραπέζι καθώς μια μικρή οικογένεια συγκεντρώνεται για να φάνε όλοι μαζί μετά από μια κουραστική μέρα. Όμως, αντί για εύθυμες συζητήσεις, είναι αυτό το ‘tap-tap’ στα τηλέφωνα ή ένα κτύπημα για κάθε μπουκιά που μπαίνει στο στόμα. Σας φαίνεται γνώριμη αυτή η σκηνή; Θα πρέπει να σας φαίνεται γνώριμη γιατί κάπως έτσι είναι στο τραπέζι του φαγητού μια κλασική μοντέρνα οικογένεια. Αλλά, για σκεφτείτε λίγο είναι πραγματικά αυτό που θέλουμε ως το πρότυπο του «οικογενειακού μας χρόνου»; Η απάντηση είναι, πολύ απλά, όχι.
Ναι, δεν υπάρχει αμφιβολία πως σε ένα μεγάλο βαθμό η τεχνολογία έχει απλοποιήσει τη ζωή μας. Έχουμε πολύ σημαντικά εργαλεία σήμερα που δεν είχαν οι γονείς μας. Η σημερινή ζωή σε διάφορα θέματα είναι κάπως έτσι : Δεν μπορείτε να καταλάβετε πώς να αντιμετωπίσετε ένα ζήτημα συμπεριφοράς στο παιδί σας; Αναζητήστε το στο Διαδίκτυο για να βρείτε επαγγελματικές συμβουλές από ειδικούς παιδοψυχολόγους. Υπάρχει κάποιο θέμα υγείας και θέλετε να πάτε το παιδί σας στον γιατρό; Απλώς μπείτε στο διαδίκτυο και κλείστε ένα ραντεβού online. Ψάχνετε για ένα καλό σχολείο για το μικρό σας; Έχετε εκατοντάδες κριτικές και βαθμολογίες με ένα πάτημα από την άνεση του σπιτιού σας!
Ωστόσο, ο ίδιος ο κόσμος της τεχνολογίας μας έχει κάνει να είμαστε σε αυτόν απόλυτα προσκολημένοι. Η εξάρτησή μας από τα gadget μας κρατά συνεχώς αφοσιωμένους σε αυτά και η ενασχόλησή μας με την εικονική ζωή μας απομακρύνει περισσότερο από τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις. Εφαρμοσμένο στο πλαίσιο της ανατροφής των παιδιών, αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι μια αποσύνδεση μεταξύ γονέα και παιδιού – ποιοτικός χρόνος που πλέον δεν υπάρχει και θυσιάζεται στο βωμό της τεχνολογίας.
Διαβάστε Επίσης : Συμβουλές για οργανώσετε την ντουλάπα του παιδιού σας
Συγκλονιστικές αλήθειες
Το πώς θυσιάζεται αυτός ο ποιοτικός χρόνος είναι εμφανές μέσα από διάφορες ερευνητικές μελέτες τα τελευταία δύο χρόνια.
Μια ανθρωπολογική μελέτη διεξήχθη στο Ιατρικό Κέντρο της Βοστώνης, από τη Δρ Jenny Radesky και τους συνεργάτες της, σχετικά με τα πρότυπα χρήσης κινητών συσκευών από γονείς και παιδιά κατά τη διάρκεια γευμάτων σε fast food. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο Pediatrics, το επίσημο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, τον Μάρτιο του 2020, έριξε λίγο φως σε αυτό το θέμα.
Παρατήρησε τους γονείς, που τρώνε με ένα ή περισσότερα παιδιά σε εστιατόρια, για να κατανοήσουν τον βαθμό χρήσης των κινητών την ώρα του φαγητού και την αντίστοιχη επίδραση αυτής της χρήσης στις αλληλεπιδράσεις γονιού-παιδιού. Τα ευρήματα έδειξαν ότι το 73% των γονιών χρησιμοποιούσαν τις συσκευές τους κατά τη διάρκεια του γεύματος.
Άλλα σημαντικά ευρήματα περιελάμβαναν τον βαθμό απορρόφησης του γονιού με το κινητό τηλέφωνο, την έλλειψη ανταπόκρισης στην προσπάθεια των παιδιών να τραβήξουν την προσοχή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, υπήρχαν ακόμη και σκληρές απαντήσεις σε ερωτήσεις που έκαναν τα παιδιά.
Μια παγκόσμια μελέτη που διεξήχθη από την AVG Technologies, το 2019, εξέτασε την άποψη των παιδιών για τη χρήση κινητού τηλεφώνου από τους γονείς τους, ερευνώντας 6.000 παιδιά (ηλικίας 8-13). Είναι ανησυχητικό ότι περίπου το 54% των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι οι γονείς τους περνούσαν πολύ χρόνο στα smartphone τους και το 32% δήλωσαν ότι ένιωθαν πολύ άσχημα και παραμελημένα όταν οι γονείς τους ήταν απασχολημένοι με τα τηλέφωνά τους.
Η ψυχολόγος και συγγραφέας του «The Big Disconnect: Protecting Childhood and Family Relationships in the Digital Age», Catherine Steiner-Adair, πήρε συνέντευξη από 1.000 παιδιά (ηλικίας 4-18), ως μέρος της έρευνας για το βιβλίο της. Διαπίστωσε ότι σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, τα παιδιά είχαν πολύ αρνητικές συναισθηματικές συσχετίσεις με τα κινητά τηλέφωνα των γονιών τους.
Ενώ ορισμένα παιδιά ομολόγησαν ότι ένιωθαν θλίψη, θυμό ή μοναξιά, άλλα κρύφτηκαν ή πέταξαν το τηλέφωνο των γονιών τους (ακόμη και στην τουαλέτα για να το εξαφανίσουν ή να το χαλάσουν!). Το συμπέρασμα ήταν ότι τα παιδιά ένιωθαν ότι τα κινητά τηλέφωνα ήταν μια εισβολή στις σχέσεις τους με τους γονείς τους.
Οχι τώρα! Είμαι απασχολημένος!
Όπως φαίνεται σε διάφορες μελέτες, είναι προφανές ότι οι γονείς που είναι πάντα απασχολημένοι με τα κινητά τους τηλέφωνα είναι πιθανό να έχουν πιο αρνητικές αλληλεπιδράσεις με τα παιδιά τους. Έτσι, οι γονείς που είναι απασχολημένοι με το να ασχολούνται πολύ με το κινητό τους είναι πιθανό να εκνευριστούν και να θυμώσουν με τα παιδιά τους αν αυτά τους διακόψουν.
Υπάρχει ακόμη και μια επιστημονική εξήγηση για αυτό: Κατά την αποστολή μηνυμάτων ή την πληκτρολόγηση, ο εγκέφαλος αισθάνεται μια επείγουσα ανάγκη να ολοκληρώσει την εργασία που έχει στη διάθεσή του. Αυτή η επείγουσα ανάγκη μεταφράζεται σε κλιμάκωση των επιπέδων άγχους, ειδικά, καθώς κανείς δεν σταματά σε ένα κείμενο ή ένα μήνυμα μέσω email.
Όταν διακόπτονται από αυτήν την εργασία, τα επίπεδα άγχους μας κάνουν να γινόμαστε ευερέθιστοι και ανυπόμονοι. Για τα παιδιά, το να τα αμελούν συνεχώς οι γονείς, να έχουν ελάχιστη ή καθόλου οπτική επαφή μαζί τους και να μένουν συνεχώς αφοσιωμένοι στα στα κινητά τους, μεταφράζεται με το αίσθημα της παραμέλησης. Τα παιδιά αισθάνονται πως είναι ασήμαντα και δεν τα αγαπούν.
Δίνοντας μια οπτική από εμπειρογνώμονες σε αυτό το θέμα, η Δρ Nithya Poornima, Επίκουρος Καθηγητής, Υπηρεσίες Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων, NIMHANS (Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας και Νευροεπιστημών) , πιστεύει ότι τα κινητά και γενικότερα τα gadget μπορεί να είναι εξαιρετικά εθιστικά και, ως εκ τούτου, να αποτελούν σοβαρή αιτία ανησυχίας . “Υπάρχει ένας εγγενής κίνδυνος όταν χρησιμοποιείτε αυτά τα gadget.
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται πιο συνδεδεμένοι τόσο με τους ανθρώπους όσο και με την εργασία, όταν χρησιμοποιούν τα gadget τους. Όμως, αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι ότι τους απομακρύνει από την παρούσα στιγμή και , επομένως, η ικανότητά τους ή οι πόροι τους να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του παιδιού με τον καταλληλότερο τρόπο είναι αλλού.”
Τονίζοντας την ανάγκη να περνάτε ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά σας, ο Δρ Gittanjali Saxena, σύμβουλος με έδρα τη Βομβάη λέει, “Σε πολλές περιπτώσεις, οι γονείς δεν γνωρίζουν καν τι συμβαίνει στη ζωή των παιδιών τους. Λόγω της ενασχόλησης των γονέων με τα κινητά, θέματα συμπεριφοράς θα έρθουν στο φως αρκετά αργά. Για να εξελιχθούν τα παιδιά σε ολοκληρωμένους χαρακτήρες, για να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση και υγιή αυτοεκτίμηση, για να ξέρουν ότι οι γονείς τους τα αγαπούν και θα είναι πάντα δίπλα τους, πρέπει να λαμβάνουν σημαντική προσοχή από τους γονείς τους».
Κινητά: Οι μπέιμπι σίτερ της νέας εποχής
Πόσο συχνά βλέπουμε ένα μικρό παιδί που κλαίει να του δίνουν ένα κινητό τηλέφωνο αντι για μια αγκαλιά ή ένα χάδι; Λέει η Δρ Nithya Poornima, “Τα κινητά έχουν γίνει το μέσο που ηρεμούμε το παιδί μας όταν είναι ανήσυχο. Οι γονείς συχνά δίνουν στα παιδιά κινητά για να τα κρατήσουν απασχολημένα.
Αποτελεί ένα διαπροσωπικό εμπόδιο επειδή τόσο ο ενήλικας όσο και το παιδί στη συνέχεια βασίζονται σε αυτήν την τεχνολογία για να μείνετε αφοσιωμένοι σε αυτό αντί να αλληλεπιδράτε ο ένας με τον άλλον.
Μπορεί ακόμα να εξυπηρετεί κάποιο σκοπό όταν χρησιμοποιείται σε σύντομες χρονικές περιόδους, όπως όταν γίνεται συνειδητά από έναν γονέα που λέει: «Έχω κάποια δουλειά για τα επόμενα δέκα λεπτά, οπότε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μπορείτε να παίξετε στο tablet”. Τώρα, αυτό είναι καλύτερο από κάτι που είναι ασυνείδητο και γίνεται συνήθεια. Όπως τα παιδιά που δεν μπορούν να φάνε ή να πιούν χωρίς κινητο τηλέφωνο η tablet επειδή έχουν ρυθμιστεί αυτό να κάνουν.”
Αυτή η εξάρτηση από τα κινητά είναι πραγματικά λυπηρή, καθώς τα βρέφη και τα νήπια εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από προσωπικές αλληλεπιδράσεις για να μάθουν τη γλώσσα, την έκφραση και τη συμπεριφορά. Η απουσία μιας τέτοιας αλληλεπίδρασης θα μπορούσε να εμποδίσει την υγιή σωματική και πνευματική ανάπτυξη στα παιδιά.
Τον Αύγουστο του 2018, ο Βρετανός πολιτικός Tristram Hunt, ο οποίος ήταν εκείνη την εποχή Υπουργός, γνωμοδότησε ότι το αποτέλεσμα ενός γονέα που ασχολείται με το iPhone αντί να αλληλεπιδρά με το παιδί του δεν είναι λιγότερο επιβλαβές από το κάπνισμα μπροστά στα παιδιά. Εξέφρασε επίσης ανησυχίες για την αδυναμία των παιδιών, που μόλις είχαν εγγραφεί στα σχολεία, να μιλήσουν σωστά λόγω έλλειψης επικοινωνίας με τους γονείς τους στα πρώτα τους χρόνια.
Τώρα, γιατί συμβαίνουν αυτά τα πράγματα; Και όλα αυτά επειδή τα κινητά έχουν αντικαταστήσει τις πολλές δραστηριότητες που πρέπει να κάνουν οι γονείς με τα παιδιά τους.
Δείξτε το σωστό δρόμο και θα ακολουθήσουν
Ως γονείς, είμαστε υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση του είδους της συμπεριφοράς που θέλουμε να έχουν τα παιδιά μας. Ωστόσο, η συνεχής ενασχόληση μας με τα κινητά δεν βοηθάει τα παιδιά να μπορέσουν να μάθουν αυτά που θέλουμε εμείς να μάθουν. Όσοι από εμάς είμαστε πάντα απασχολημένοι με τα τηλέφωνά μας, είναι πιο πιθανό να αφαιρούμε το δάχτυλό μας κατά τη διάρκεια των γευμάτων, να μουρμουρίζουμε σε ακουστικά ενώ οδηγούμε και ακόμη και να απομακρυνόμαστε από τα παιδιά μας καθώς περπατάμε. Αποφεύγουμε τις προσωπικές αλληλεπιδράσεις με την οικογένεια και τους φίλους μας, πέφτοντας θύματα της ψευδαίσθησης της «συνεχούς δικτύωσης» που μας παρέχουν οι φορητές συσκευές μας.
Σωστή χρήση και όχι δαιμονοποίηση
Να θυμάστε, τα παιδιά σας δεν θα είναι για πάντα παιδιά. Απολαύστε κάθε λεπτό των χρόνων ανάπτυξης τους. Δείξτε τους ότι τα αγαπάτε κάθε μέρα. Το τηλέφωνό σας δεν θα σας λείψει, αυτό που θα σας λείψει είναι τα παιδιά σας.
Η ανατροφή των παιδιών ήταν πάντα και θα συνεχίσει να είναι ένα δύσκολο κομμάτι της ζωής. Είναι ακόμη πιο δύσκολο στην ψηφιακή εποχή. Όσον αφορά την τεχνολογία, ναι, μπορεί να εμποδίσει την ανατροφή των παιδιών. αλλά, μπορεί επίσης να το εμπλουτίσει. Για παράδειγμα, οι γονείς μπορούν να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τα παιδιά τους μέσω βιντεοκλήσεων ακόμα και όταν λείπουν σε επαγγελματικά ταξίδια. Και, έχουμε το baby monitor, το οποίο ήταν μια ευλογία για τους γονείς. Έτσι, βλέπετε, οι γονείς μπορούν σίγουρα να επωφεληθούν από την τεχνολογία.
Αλλά, γενικά, ξεχνάμε αυτή την οπτική γωνία, όταν μας τίθεται η ερώτηση, “Η τεχνολογία εμποδίζει τη γονική μέριμνα;” Φυσικά, δεν υπάρχει μια «ενιαία» απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Υπάρχουν γονείς που έχουν εμμονή με τη διαδικτυακή τους ζωή, κάθονται κολλημένοι στα κινητά ή τα tablet τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά τους να παραμελούνται. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η πρόκληση είναι να ασκηθεί έλεγχος στην εμμονή των γονιών με την τεχνολογία. Ωστόσο, μια μεγαλύτερη πρόκληση είναι να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά, ειδικά οι έφηβοι και οι προέφηβοι, δεν είναι εθισμένα στις κινητές συσκευές τους και σε άλλα gadget.
Ως γονείς, είναι ευθύνη μας να εισάγουμε την τεχνολογία στα παιδιά μας και όχι να τα κρατάμε μακριά από αυτήν. Είναι επίσης ευθύνη μας να τους κάνουμε να κατανοήσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της χρήσης τεχνολογίας και τη συνετή χρήση της. Και, τι καλύτερος τρόπος να τους διδάξετε από το να δίνετε το παράδειγμα!
Εάν ένας γονέας είναι για πάντα απορροφημένος σε ένα κινητό τηλέφωνο ή ένα iPad, το παιδί, κατά πάσα πιθανότητα, θα ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα. Από την άλλη πλευρά, όταν ένας γονιός μένει αυστηρά μακριά από αυτά τα gadget κατά τη διάρκεια των γευμάτων και του οικογενειακού δεσμού, θα είναι μια επίδειξη υπεύθυνης χρήσης της τεχνολογίας.
Μέχρι πριν από πολλά χρόνια, η εισβολή της τηλεόρασης στα σαλόνια μας θεωρούνταν εισβολή στον χρόνο οικογενειακού δεσμού. Ωστόσο, με τα χρόνια, συνειδητοποιήσαμε ότι στις σωστές δόσεις και, με το σωστό περιεχόμενο, τα τηλεοπτικά προγράμματα μπορούν να αποτελέσουν καλές πηγές ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας. Το ίδιο ισχύει και για τις σημερινές τεχνολογικές συσκευές, είτε πρόκειται για φορητό υπολογιστή είτε για κινητό τηλέφωνο. Υπάρχει πάντα η σωστή προσέγγιση και μια λάθος προσέγγιση για να αντιμετωπίσεις οτιδήποτε. Όσον αφορά την τεχνολογία, ως γονείς, είναι δική μας ευθύνη να επιλέξουμε τη σωστή προσέγγιση.
